Chociaż zarządzanie projektami nadal kojarzy się bardziej z rzeczywistością korporacyjną, pokażemy Ci, jak można przełożyć narzędzia wypracowane w branży tech na grunt nauki i akademii ułatwiając sobie dzięki temu życie i pracę.

Zarządzanie projektami jest też jedną z kluczowych umiejętności, które przydadzą Ci się na każdej ścieżce i etapie kariery! 

Bądź menadżerem/ką swojego doktoratu. 

Nikt nie zatroszczy się lepiej o Twoją pracę ani nie posiada tak dokładnej wiedzy, nad czym pracujesz niż Ty.  Promotor czy współpracownicy mogą służyć Ci wsparciem, ale warto od początku zdawać sobie sprawę, że jesteś osobą w pełni odpowiedzialną za koordynację zadań w taki sposób, aby zostały wykonane na czas i spełniały przyjęte założenia. Oczywiście, myśląc o byciu menadżerem/ką projektu badawczego (w szczególności pierwszego) nie trzeba najpierw zapoznawać się z encyklopedią zarządzania czy odbyć staż w korporacji. Aby rozpoczęcie pracy nad własnym projektem badawczym mogło być wspominane jako rozwijające doświadczenie (a nie trauma zapanowania nad bliżej nieokreślonym chaosem), zacznij od wyboru metodyki projektu. 

3 kluczowe pytania

Projekt, to jednym zdaniem proces prowadzący do efektu. Brzmi prosto? Tylko pozornie, bo w trakcie pracy naukowej napotykasz przeszkody i dodatkowe zadania, które rozpraszają Twoją uwagę i energię, a wcale nie zbliżają Cię do celu. Dlatego rozpoczynając planowanie projektu badawczego, warto zadać sobie następujące pytania:

• czego dotyczy mój projekt badawczy i w jaki sposób chcę, aby o nim mówiono?

• kogo potrzebuję i z kim chcę współpracować, aby go zrealizować?

• kto byłby zainteresowany tym projektem i z kim chcę się podzielić wynikami moich badań?

3 Metody zarządzania projektami

Metoda kaskadowa

Tradycyjne prowadzenie projektu badawczego przypomina pracę metodą kaskadową, która nie wymaga kreatywnego podejścia i korzystania z narzędzi umożliwiających dotarcie do zaskakujących efektów. 

Model kaskadowy charakteryzuje się nieelastycznym podziałem na kolejne etapy, niemożliwe jest zatem wprowadzanie rozwiązań czy pomysłów, które pojawiły się w tracie pracy przed zamknięciem bieżącego etapu. W konsekwencji wszelkie nieprzewidziane zmiany wiążą się z wysokim kosztem czasu i pracy. 

Metody zwinne

Przeciwieństwem metod kaskadowych, są metody zwinne. Zarządzanie zwinne jest obecnie najpopularniejszym modelem wprowadzanym w organizacjach technologicznych, zajmujących się projektowaniem urządzeń, oprogramowania czy innych produktów cyfrowych. Metoda zwinna jest nastawiona na stosowanie narzędzi i regularną ewaluację projektu, która prowadzi do zmian jakościowych oraz eliminowania błędów na bieżąco.

P/plan – postaw założenie lub hipotezę, zaplanuj działanie i określ wstępny cel

D/do – działaj

C/chceck – sprawdź w jakim stopniu działanie spełnia określony cel

A/act – wyciągnij wnioski i wprowadź poprawkiCzas na kolejny PDCA – do skutku!

(PDCA (cykl Deminga) to pożyteczna wskazówka dla iteracyjnego (powtarzalnego i rozwijającego) tworzenia projektu)

Metody projakościowe

Zarządzanie projakościowe nastawione jest na zminimalizowanie błędów od momentu wyjściowego i pracę nad podnoszeniem jakości założeń w cyklu DMADV. 

D/define – zdefiniuj hipotezy i sposób realizacji projektu

M/measure – zbierz i/lub zmierz kontekstowe dane zastane

A/analyze – przeprowadź analizę danych

D/design – zaprojektuj swoje narzędzie pozyskania danych

V/verify – zweryfikuj wyniki i nanieś poprawki.

Ten rodzaj prowadzenia projektu nie zakłada posługiwania się konkretnymi narzędziami, ale postrzeganiem projektu jako cyklu weryfikacyjnego.

Project Cycle Managment

Starając się o granty badawcze i finansowanie prowadzonych badań warto skorzystać z zasad Project Cycle Management. Co więcej, wykazywanie znajomości metod i narzędzi zarządzania projektami jest dobrze widziane we wnioskach o finansowanie, ponieważ dowodzi znajomości retoryki projektowej i potencjalnego powodzenia składanych propozycji! 

PCM jest bezpłatnym modelem rekomendowanym przez Komisję Europejską oraz  honorowaną metodą planowania projektów ubiegających się o finansowanie ze środków UE. Model ten jest bezpłatny i umożliwia elastyczne wprowadzenie różnorodnych narzędzi przez osoby odpowiedzialne za koordynację danego projektu lub etapu projekt.

Jak wykorzystać metody projektowe w swoich badaniach?

Praca badawcza czy naukowa często łączy się z samodzielnym prowadzeniem projektu, co może na pierwszy rzut oka utrudnić wprowadzenie metod zarządzania, które zostały wypracowane z myślą o zespołach. Inną przeszkodą może wydawać się brak wymiernych wskaźników (zwłaszcza w badaniach humanistycznych), przez co trudniej wyobrazić sobie jak wykorzystać na doktoracie narzędzia przygotowane z myślą o produktach komercyjnych.   

Nie chodzi o to, aby adaptować na sztywno swój projekt pod konkretny model zarządzania, ale wybierać elementy sprawiające, że plan działania stanie się bardziej przejrzysty, a dzięki temu nasza praca mniej stresująca.

Przykłady zastosowań: 

Do określenia założeń, celów projektu, ale także dookreślenie grupy respondentów może pomóc lean canvas. To bardzo przydatne narzędzie porządkuje również możliwe perspektywy popularyzacji wyników projektu badawczego!

Aby stworzyć harmonogram projektu badawczego można skorzystać np. z narzędzi do sprint backlog. 

Jak personalizować narzędzia badawcze?

Projektowanie i realizacja badań nauczyły nas, że reguły są po to, aby je łamać! To, że w obrębie konkretnej metodyki preferowane są określone etapy, nie oznacza, że nie można łączyć różnorodnych podejść lub stosować je wymiennie w zależności od charakteru i etapu badań. Warto wykorzystywać i personalizować metody projektowe, aby nie stać się ofiarą przestarzałych lub niedopasowanych do naszego pomysłu metodologii.

Zwłaszcza współczesne badania humanistyczne pokutują z powodu braku ugruntowanych narzędzi badawczych i rekomendacji ich wykorzystania. Nie musimy ograniczać się do metod, pochodzą z opracowań naukowych sprzed 50 lat. 

Nie zapominajcie również, że sposób pracy musi być zgodny z osobowością badacza! 

Jeśli cechuje Cię dokładność, skrupulatność i konsekwencja to możliwe, że bardziej dopasowany będzie do Ciebie model kaskadowy. Podobnie jeśli celem Twojego projektu jest rozwój dostępnych do tej pory rozwiązań, co wymaga zaprojektowania wielu prób czy narzędzi – wtedy najwłaściwszy może okazać się model projakościowy.  A w codziennej pracy i planowaniu działań, najprzydatniejsze mogą okazać metody zwinne. 

• Znajdź badania naukowe i badania komercyjne, które dotyczą interesującego Ciebie tematu, a następnie odpowiedz sobie na pytania:
• jaki sposób prezentowania wyników uważasz za najbardziej atrakcyjny?
• jakie metody badawcze zostały wykorzystane?
• czy są opisane etapy projektu badawczego?

Teraz czas na edukację – postaraj się jak najwięcej dowiedzieć o sposobach prowadzenia badań i projektów, które najbardziej Ci się spodobały.

• Określ, czego chcesz dowieść w swoim projekcie badawczym.
• Przeformułuj odnalezione metody i narzędzia pod założenia swojego projektu badawczego.

Oczywiście, prezentacja naszych dokonań niejednokrotnie wymaga wpisania w konkretne założenia i ramy metodologiczne, ale codzienna praca i sposoby krystalizacji procesu badawczego mamy w swoich rękach i głowach! Nie bójmy się sprawdzać, inspirować, sięgać po literaturę dotyczącą zarządzania projektami czy kreatywnego działania. W poszukiwaniach nie ma błędnych pytań – grunt, aby przepracować weryfikację odpowiedzi, czyli odrzucić niejakościowe lub mylne inspiracje w procesie konkretyzowania założeń. Ale o sposobach konceptualizacji będziemy pisać w kolejnych odcinkach.

Jeśli ciekawi Cię jak wykorzystać metody zwinne w realizacji Twojego projektu lub potrzebujesz wsparcia w zapanowaniu nad chaosem doktoratu – służymy pomocą!

Skorzystaj z naszego DO(C)elownika Doktoranckiego !